2504 Financieel inregelen onderwijshuisvesting
Op 1 april 2025 praten we in de Rooie Cent (geen grap) over het financieel inregelen van onderwijshuisvesting. We maken een rondje, duiken het eerste onderwerp in, eten een broodje en duiken dan verder de diepte in. Om half twee staan we weer buiten. De zon schijnt en we kunnen weer verder met de strijd van alledag.
Leukste baan, maar geen slagkracht
Ik heb de leukste baan van de wereld, vertelt Rene van Veen, maar het werk is zeker niet altijd leuk. Torenhoge ambities, maar geen geld om meters te maken. We hebben IHP’s en afspraken met scholen, maar die afspraken zijn niet hard naar de begroting vertaald. Gemeenten als Den Bosch en Enschede hebben dat opgelost door 3 x 4 jaar vooruit te kijken en de bedragen voor de komende vier jaar als afspraak te beschouwen.
Verwachtingen temperen
Belangrijk in de afspraken naar scholen is de verwachtingen wat te temperen, blijkt ook later uit het gesprek. Niet alleen het geld, maar ook de capaciteit om alle projecten op te pakken is er vaak niet; niet bij gemeenten, niet bij scholen en ook niet bij de markt. Reden voor Haarlemmermeer om te zoeken naar een meer realistische planning, passend bij wat scholen en gemeenten aan werk aan kunnen. Niet leuk, maar wel een planning waarbij de investeringsopgave en de uitvoeringscapaciteit in balans zijn gebracht. Voorstel is nu 3,6% per jaar erbij, waarvan 2% inflatie en 1,6 boventendmatig. Op deze wijze kunnen in 40 jaar vrijwel alle scholen in Haarlemermeer worden aangepakt.
De plancoördinator voor binnen en buiten de perceelgrenzen
De vraag is ook welke rol je als onderwijshuisvester bij een gemeente vervult. Het IHP gaat over de gebouwen binnen perceelsgrenzen waarover met scholen afspraken worden gemaakt. Maar buiten de perceelsgrenzen valt er vaak ook nog veel te doen, denk aan de herinrichting van de openbare ruimte, het zoeken naar oplossingen voor netcongestie, het regelen van tijdelijke locaties, enzovoort. Dat kan wel oplopen tot 40% bovenop het budget, hoorde we in het Bouwstenen-netwerk financiële experts. Scholen weten vaak niet bij wie ze moeten zijn om bijvoorbeeld de omgevingsvergunning te regelen. Je zou je rol ook kunnen omschrijven als plancoördinator (in het fysieke domein).
Programmatisch en automatisch
Om al het werk gedaan te krijgen, onderzoekt Iris de mogelijkheden van AI. Veel is standaardwerk en waarom zou ze zelf alles weer moeten invullen. Kunnen we dat niet met elkaar invullen vraagt ze zich af. We zien drie kansrijke opties om de werklast te verlagen; AI, programmatisch werken en het voorkomen van rompslomp. En met die laatste zijn we voor de derde keer bij het wetsvoorstel aangeland. Die helpt daar niet bij.
Naar een eigen verhaal
Dan komt Eveline met haar verhaal over hoe Haarlemmermeer de onderwijshuisvesting aanpakt. Goed en gedegen uitgewerkt, realistisch en helder verwoord en in beeld gebracht. Daar kunnen we allemaal een voorbeeld aan nemen. Op basis van de getallen die Ingrid uitreikt en Bram toelicht kunnen alle gemeenten hun eigen verhaal maken. Dat verhaal sluit aan bij de lijn die we in Bouwstenen-verband een paar jaar geleden hebben ingezet; meer geld en betere bekostiging.
Meer problemen
En zo komen we voor de vierde keer bij het wetsvoorstel en de efficiëntie van het systeem. Denk aan driejarige huurcontracten voor kinderopvang, Didam, netcongestie, enzovoort. Te veel om vandaag te behandelen. Buiten lonkt het zonnetje. Morgen weer verder.
Wat volgt
|
Image
|
Meer info
- Presentatie: Eveline Nelissen, Haarlemmermeer (april 2025)
- Onderzoek: Kosten schoolgebouwen irt gemeentefonds bij 45 gemeenten (Bouwstenen, maart 2025)
- Position paper: Regeren is vooruitzien (Bouwstenen, maart 2025)
- Bericht: Wetsvoorstel: beter een ander pad (Bouwstenen, maart 2025)
- Bericht: Nieuwe kaders voor onderwijshuisvesting (Bouwstenen, februari 2025)
- Handreiking: Paragraaf kapitaalgoederen
