Sluis

Situatie
Zeeuws-Vlaanderen is één van de regio’s die te maken heeft met een daling van het aantal inwoners en een veranderende samenstelling van de bevolking. Dit zorgt voor een andere vraag naar voorzieningen en zet bestaande voorzieningen onder druk. Voor de gemeenten Sluis, Terneuzen en Hulst (Zeeuws Vlaanderen) en de provincie voldoende reden om in actie te komen. Ook de financiële ontwikkelingen vormen een belangrijke aanleiding voor het Masterplan Voorzieningen; de financiële consequenties van krimp maakt dat ‘er iets moet gebeuren’ en Zeeuws-Vlaanderen zich moet voorbereiden op de toekomst.

Met het Masterplan Voorzieningen Zeeuws-Vlaanderen (2011) willen de gemeenten en provincie een helder toekomstbeeld scheppen. Interessant is hoe de gemeenten Sluis, Terneuzen en Hulst (Zeeuws-Vlaanderen) hier momenteel mee omgaan en waar ze tegenaan lopen.  

Doel

Regionale aanpak voor passende voorzieningenplanning bij veranderende vraag (door bevolkingsdaling & financiële gevolgen).

Insteek beleid

Sluis: De gemeente heeft zich uitgesproken voor uitwerkingsvariant 3 van het masterplan: clustering van voorzieningen in kernen en kernoverschrijdende voorzieningen clusteren in vijf hoofdkernen. In iedere kern blijft een ontmoetingspunt beschikbaar. De gemeente Terneuzen heeft eveneens gekozen voor deze uitwerkingsvariant. Hulst heeft bestuurlijk geen keuze gemaakt, maar opteert voor model 4; het opnieuw inrichten van de voorzieningenstructuur.

Kenmerk aanpak

Sluis: Deze uitwerking wordt gehanteerd als stip op de horizon voor 2029. Geprobeerd wordt actief zowel een planmatige als een incidentgerichte aanpak vorm en inhoud te geven. Zodra sprake is van potentieel rijks- of gemeentegrens overschrijdende aspecten zal overleg worden gevoerd met collega-gemeenten in Zeeland en eventueel België. Momenteel wordt de subsidieverstrekking aangepast aan het beleid zoals dat in Beleidsplan Wmo en MPV is bepaald.

Zeeuws-Vlaams: Er wordt afstemming gezocht tussen gemeenten, gericht op leren van elkaar en uitwisselen van informatie over aanpak en concrete projecten.

Aanpak

• Na de 'besluitvorming' in samenspraak van de drie gemeenteraden, zou in lokale besluitvorming verdere uitwerking plaatsvinden. Er is een bestuurlijke en ambtelijke projectgroep gevormd, die de intergemeentelijke afstemming zou moeten waarborgen. Het Masterplan wordt in de gemeenten als een stip aan de horizon gehanteerd, waarbij vooral ingespeeld wordt op de actuele ontwikkelingen.
• Er vindt effectief geen afstemming plaats tussen de aangrenzende gemeenten ondanks allerhande bestuurlijke overlegsituaties.
• Er bestaat informeel consensus binnen de gemeente Sluis over de dragende kern (1: Oostburg) en de verzorgende kernen (4: Aardenburg, Breskens, IJzendijke en Sluis). Voor de gemeente Terneuzen is dit Terneuzen (centrumkern) en (2(?) verzorgende kernen Axel en Sas van Gent), de overige kernen zijn woonkernen. In de gemeente Hulst is de dragende kern Hulst en de verzorgende kern Kloosterzande de overige kernen zijn woonkernen.
• Er is in Sluis gestart met een buurt- en wijkgerichte aanpak op het gebied van ondersteuning en begeleiding. Daarbij wordt uitgegaan van vier of vijf teams in de gemeente.
• Er is een traject gestart om het primair onderwijs duurzaam te maken. Dit zal waarschijnlijk leiden tot een beperking van het huidige aantal scholen voor primair onderwijs van 20 naar 10 (2020/2021). Dit betekent de in 4-6 kernen de laatste basisschool zal verdwijnen, in de overige kernen zal waarschijnlijk een school vervallen en een resteren. In het scholendossier is vooralsnog geen sprake van wijkgerichte aanpak.
• Er is een MKBA lopend voor Zeeuws-Vlaanderen tegen de achtergrond van de krimp en hoe bepaalde vraagstukken getackeld kunnen worden. In MKBA wordt een (relatief) grote toename van Belgen vastgesteld. Deze mensen wonen uitsluitend in de Z.Vl. gemeenten is de indruk, zij zijn voornamelijk aangetrokken door de goedkope prijs van onroerend goed en werken vaak in België en eventuele kinderen bezoeken vooralsnog scholen in Vlaanderen. Ook vanuit het verenigingsleven is geen signaal ontvangen over een toename van leden vanuit deze groep nieuwe inwoners.

Aanvullende informatie

• Visiedocument 'Krachtig verbonden' (Sluis, 2016)
• Structuurvisie Sluis 'Goed leven' (Sluis, oktober 2011)
• Kadernota 'Samen kiezen 2012-2015' (Sluis, oktober 2011)
• Leefbaarheidsonderzoek Sluis (Sluis, juli 2009)