Samenwerkingsschool

Een samenwerkingsschool is een school die het resultaat is van een samengaan van scholen van verschillende grondslagen, zoals een openbare school (overheidsschool) en een school met bijzonder onderwijs. De besturen van deze scholen gaan dan op in één bestuur of er wordt een éénpitter opgericht. De verschillende levensbeschouwingen krijgen allebei een plaats in de nieuwe school.

Niettemin zijn al enkele decennia geleden samenwerkingsscholen tot stand gekomen. Bij de start diende echter ten principale een keuze gemaakt te worden uit één van de twee varianten van het duale bestel. Wordt het een openbare of een bijzondere school? Binnen de regels van het duale bestel werd dan naar een oplossing gezocht, die recht deed aan het belang van de betrokken richtingen. Als het ging om samenwerking tussen openbaar en rooms katholiek onderwijs werd bijvoorbeeld in een aantal gevallen voor de volgende variant gekozen. Een openbare en katholieke school fuseren. De school wordt geplaatst onder het bestuur van een bestuurscommissie op grond van de Gemeentewet, waarvoor dan de gemeente de helft van de bestuursleden ter benoeming voordraagt en het betrokken rooms katholieke schoolbestuur de andere helft. In de verordening wordt een commissie ingesteld, die voor wat betreft het onderwijs-leerproces en het klimaat binnen de school de samenwerkingsgedachte nader inhoud en vormt geeft.

Verschillende vormen

Samenwerkingscholen zijn in verschillende vormen denkbaar:

• Als ontmoetingsschool profileert de school verschillen en laat leerlingen kennismaken met een veelheid van levensbeschouwingen. De levensbeschouwelijke vorming kan gedeeltelijk in heterogene groepen gebeuren. Leraren met verschillende levensbeschouwelijke profielen kunnen uiting geven aan hun levensovertuiging. 
• Onderwijs als integraal aanbod aan alle leerlingen. Levensbeschouwelijk onderwijs heeft het karakter van algemene menselijke vorming. De school is gericht op humaniteit (met religie als mogelijk onderdeel ervan) en respect voor verscheidenheid. Leraren staan open voor levensbeschouwelijke diversiteit.
• Een openbare school met ruimte voor (facultatief) levensbeschouwelijke vorming. Leraren zijn terughoudend in het tonen van hun levensbeschouwelijke overtuiging.
• Een 'open' school met religieuze grondslag; een school met religieuze grondslag neemt het ‘openbare’ op zich, zoals een ‘open’ christelijke school. Het religieuze karakter wordt dan zo vormgegeven dat iedereen zichzelf erin erkend.

Bronnen

De samenwerkingsschool (2014) PO-raad

Samenwerking van visie, samenwerkingsschool (2013) Boersma, P. en Kruk, B. van der

Samenwerkingsschool (2006) VOS/ABB